Reflü, yetişkinlerde çok sık görülen bir rahatsızlık. Yediğimiz yemeklere, yemeğimizdeki baharatların oranlarına dikkat etmemiz bu konuda önemli rol oynayabiliyor.
Hatta bebeklerde de reflü görülebiliyor. Evet yanlış duymadın, “Bebeklerde reflü olur mu?” deme. Reflü sadece yetişkinlerde değil, bebeklerde ve çocuklarda da çok sık karşılaşılan bir problem. Peki ya göz bebeklerimiz olan minik yavrularımızın midelerinin yanmasına ve yediklerini tükürmelerine sebep olan bebek reflüsü neden oluyor? Bebek reflüsü nasıl tedavi ediliyor? Şimdi bu sorulara cevap arayalım annesi!
Bebek reflüsü nedir?
Reflü halk arasında “mide yanması” ya da “mide reflüsü” olarak biliniyor. Reflü kabaca “geri kaçış” olarak da tanımlanıyor.
Yediklerini tükürmeye neden olan reflü, 3 aylıktan küçük bebeklerde çok sık görülen durumlardan biri. Özellikle yenidoğan reflüsü oldukça yaygın bir problem. Bebeklerde reflünün en etkili ilacıysa anne sütü. Bebeğin gelişiminde de anne sütünün ne kadar önemli olduğu zaten bilinen bir gerçek.
Normal şartlarda ilk birkaç aydan sonra bu durumun düzelmesi gerekiyorsa da bazı bebekler ilk bir yıl boyunca yediklerini tükürmeye devam ediyorlar. Bu hastalığa tıp dünyasında “gastro-özofajial reflü hastalığı” ya da “GÖR” deniyor.
Bebeklerde reflü neden oluyor?
Bebek reflüsünün, yani bebeklerde görülen reflünün genellikle basit nedenleri oluyor. Normalde yemek borusu ile mide arasındaki kas halkası (alt yemek borusu büzücü kası), sadece yutkunulduğu zaman gevşeyip açılıyor. Diğer zamanlarda ise sımsıkı kapalı olup midenin içindekileri olması gerektiği yerde tutuyor.
Bu kas olgunlaşana kadar, midenin içindekiler bazen yemek borusundan yukarıya çıkıp bebeğin ağzından dökülebiliyor. Bazen yemek borusundaki hava kabarcıkları, sıvıları bebeğin ağzına geri gönderip dışarı çıkmasına sebep olabiliyor. Bazen de bebek fazla miktarda sıvıyı fazla hızlı içiyor olabilir. Bu saydıklarımın hepsi bebeklerde reflüye sebebiyet verebiliyor.
Bizleri de zaman zaman yoran, midemizi yakan ve bir hastalık olarak kabul edilen reflü; bebeğinin büyümesine, gelişmesine, beslenmesine ve uykusuna engel oluyor.
Bebeklerde reflü belirtileri nelerdir?
Bebeklerde reflü belirtileri birkaç madde olarak sıralanabilir.
- Bebeğin karnı aç olsa bile emmek istemez ve emmeyi reddeder.
- Uykusunda huzursuzluk yaşar, genellikle huzursuz bir bebek olur.
- Çok sık ve ağız dolusu kusabilir. Hatta bazen bu kusma, fışkırırcasına da olabilir.
- Beslenme esnasında veya sonrasında asabileşebilir.
- Özellikle yemeklerden sonra sırtüstü yatırdığında öksürdüğünü, hırıltılı sesler çıkardığını ve belki de ağladığını fark edebilirsin. Reflü zamanla bebeklerde ses kısıklığına da sebep olabilir.
Beslenme sonrası gerçekleşen bir miktar kusma, akla hemen reflü ihtimalini getirebilir. Hemen tedirgin olmaya gerek yok. Bu durum reflü tanısı koymak için tek başına yeterli değil. Çünkü yemek borusu ile mide arasındaki kas halkası, yutkunulan zamanlarda kasılıp gevşediği için nefes alıp verirken bebeğin ağzından süt, kusmuk olarak gelebilmekte. Yani bebeklerdeki her kusma reflüye işaret etmiyor.
Şimdi tüm bu yazılanlara göre bebeklerde reflü nasıl anlaşılır, diyebilirsin. Eğer kusmayla beraber bebeğinin kilo alımında da bir problem görüyorsan, işte o zaman reflüden şüphelenmen ve vakit kaybetmemen en iyisi olacaktır. Ayrıca tüm belirtilerin yanı sıra bebeklerde karın guruldaması da reflü ihtimalini kuvvetlendiren belirtilerden biridir.
Bebeklerde reflü öksürük yapar mı?
Evet, bebeklerde reflü öksürük yapabilir. Reflünün belirtileri arasında hırıltı ve geçmeyen öksürük de var. Ancak unutmamak gerekiyor ki tek başına öksürük, bebeğinde reflü olduğu anlamına gelmiyor.
Bebeklerde reflü nasıl geçer?
Bebek reflüsü pek de kaygılanacağın bir durum değil aslında. Ama miniğin, içinde bulunduğu bu durumu aşana kadar, tükürüğünü temizlemek için elinin altında fazladan bir bez stoku bulundurmanda fayda var. Yazının başında da dediğim gibi bebek reflüsü probleminin en etkili ilacı denilebilecek besin anne sütüdür. Bu yüzden bebeklerde reflü tedavisinde beslenmeye anne sütüyle devam etmek büyük avantaj sağlıyor.
Miniğini besledikten ve karnını doyurduktan sonra karnına bastırmaman, bebeğin karnındaki basıncı artıracak müdahalelerden kaçınman ve beslenme sonrası çok hareket ettirmemen önemli.
Şimdi de reflüyü en aza indirgemek için neler yapabileceğine bir bakalım…
Reflüyü nasıl hafifletebiliriz?
1. Bebeğini az ve sık beslemeyi dene
Bebeğin için mamaya geçtiysen, bunu normalden daha az verebilirsin. Eğer onu anne sütüyle besliyorsan, emzirme süresini kısaltabilirsin. Ama dikkat et minik kuzunu en iyi şekilde besle ve onu sakın aç da bırakma.
2. Bebeklerde reflü sancısına iyi gelen yatış pozisyonlarını öğren
Eğer bebeğinde reflü sorunu varsa, bu sorunun gerilemesini sağlayacak en iyi yöntemlerden biri de onun yatış pozisyonunu değiştirmen olacak. Bebek yatış pozisyonu olarak senin de çoğunlukla sırtüstü yatış pozisyonunu tercih ettiğini tahmin ediyorum. Ancak reflüsü olan bir bebeği sırtüstü yatırmak, mide salgısının kolayca yemek borusuna kaçmasına sebep olur. Özellikle bebeğini yemekten sonra hemen bu konumda yatırman da reflü şikayetlerini artırabilir.
Yüz üstü yatış pozisyonunu asla uygulamamanda fayda var. Bu pozisyonun reflü şikayetlerini azalttığı söylense de bebekler için bu konum (Allah korusun.) Ani Bebek Ölümü Sendromu’nu tetikler.
Aynı şekilde bebeği sol yana doğru yatırmak da reflüyü azaltma üzerinde faydalıdır ama minik kuzunun tüm gece boyunca bu pozisyonda kalması çok da olası değil. Annesi, bebeğini mutlaka sık sık kontrol etmelisin.
Tüm bu nedenlerle minik bebeğini, başı yaklaşık 30 derece yukarıda olacak şekilde yatırman en doğrusu olacaktır. Hem bu sayede bebeğinin midesinde biriken sıvı yukarı doğru kaçamaz. Dolayısıyla da kusma, boğaz yanması gibi problemler azalmış olur. Bir bebek reflü yatağı edinmen bu anlamda işini epey kolaylaştırabilir. Bebek reflü yatağını, kolay taşınabilir olması yönünden de tercih edebilirsin.
Bebek yatağı konusunda bu yazı da sana çok yardımcı olacak: Yenidoğan bebek yatağı nasıl olmalı?
3. Emziğin ucunu kontrol et
Eğer bebeğini biberonla besliyorsan, emziğin ucunu kontrol etmelisin. Emziğin deliğinin doğru büyüklükte olduğundan emin ol. Eğer emziğin ucundaki delik çok büyük olursa, süt çok hızlı akar. Çok küçük olursa da bebek umduğunu bulamaz ve süt yerine hava yutar. Bunlar de bebeklerde reflüyü tetikleyen şeylerdir.
İdeal emzik ucu büyüklüğünü anlamak oldukça kolay. Emzik ucunun doğru büyüklükte olduğunu anlamak için biberonu ters tutmalısın. Eğer birkaç damla süt damlıyorsa, ideal büyüklükte demektir.
4. Mamanın veya anne sütünün kıvamını koyulaştırabilirsin
Doktorun onay vermeden bu uygulamayı yapma! Doktorun onay verirse bebeğinin mamasına veya önceden sağılmış anne sütüne biraz pirinç gevreği eklenebilir. Bebeğinin bu koyu kıvamlı sıvıyı içmesini sağlamak için de emziğin deliğini genişletmen gerekebilir. Bu uygulama bebeğinde çeşitli alerjik reaksiyonlara ve birtakım problemlere sebebiyet verebilir. Doktora sormadan bu konuda kesinlikle herhangi bir uygulama yapma.
5. Beslenme düzeninden inek sütünü çıkart
Bazı bebeklerde zaman zaman inek sütü proteinine karşı alerjik reaksiyonlar olabiliyor. Bebeğini emziriyorsan, bebeğin anne sütü ile besleniyorsa, beslenme programından inek sütünü çıkarman gerekebilir. Şayet mamayla besliyorsan, doktorun inek sütü içermeyen farklı bir mamaya geçmeni de önerebilir.
6. Bebeğinin gazını çıkart
Bebeğin gazını çıkartmak, her anne – baba için bir görev bilinci içinde yapılıyor buna şüphe yok. 🙂 Her beslenmenin sonrasında bebeğinin sık sık gazını çıkartmak, midesinde hava birikmesini önler. Yenidoğan bebeğinin gazını çıkartmak için onu dik konumda bir elinle onu kucağında tutarken, diğer elinle de sırtını hafifçe sıvazlayabilirsin. Bebeğin oturabilecek dönemine girecek kadar büyüdüyse onu dik oturtabilir, başını ellerinle destekleyerek sırtını sıvazlayabilirsin.
Bebeklerde reflü ne zaman geçer?
Bebeklerde reflü, genellikle 12-18 aylık dönemlerde kendiliğinden geçiyor. Bebeğinde kusmaya, ağrıya ve yetersiz kilo alımına (kilo kaybına) neden olacak derecede çok şiddetli bir reflü olmadığı sürece, onun büyümesini etkileyecek ve sağlıklı olmasını engelleyecek herhangi bir durum yok. Bu yüzden endişeli davranmaya gerek yok.
Bebeklerde reflü hangi durumlarda tehlikelidir?
- Bebeğin kilo almıyorsa,
- Beslenmeye karşı direniyorsa,
- Midesinin içindekileri ağzından fırlatacak kadar kuvvetle tükürüyorsa,
- Ağzından yeşil bir sıvı geliyorsa (Bu olduğu takdirde, hemen doktorunu ara),
- Ağzından kahve çekirdeğine benzeyen kan veya başka bir madde geldiyse (Bu olduğu takdirde, hemen doktorunu ara),
- Ateş, ishal ve solunum güçlüğü gibi başka hastalık belirtileri varsa (Bu olduğu takdirde, hemen doktorunu ara),
- Büyük tuvaletinde kan varsa,
- 6 aylık veya daha büyük bebeğinde inatçı kusma başlarsa, vakit kaybetmeden doktorunla iletişime geçmen gerek.
Bu sayılanlar başka bir hastalığın da belirtisi olabilir. Bu yüzden bebeğini en hızlı şekilde doktora göstermende yarar var.
Reflü olan bebek nasıl emzirilir?
Eğer bebeğinde reflü problemi varsa, onu az az ve sık sık emzirmek bir çözüm olabilir. Ayrıca onu besledikten sonra başını ve göğsünü yüksek olarak yatırman gerekiyor. Bu noktada unutmaman gereken bir şey var; bebeğin en az 1 yaşına gelene kadar kesinlikle yastık kullanmamalısın. Bu uygulama, onun nefes alımını zora sokacaktır.
Reflü maması nasıl olmalı?
Nadiren de olsa anne sütü emmeyen bebekler olabiliyor. Bu veya başka bir sebeple eğer bebeğini anne sütü değil de mamayla besliyorsan, daha koyu kıvamlı ve geri çıkarmayı azaltacak şekilde üretilmiş olan bazı özel mamaları da tercih edebilirsin. Tercihin seni endişelendiriyorsa dilersen bu konuda doktorundan destek alabilirsin.
Reflüsü olan bebeğe mama nasıl verilmeli?
Bebeğin mama ile besleniyor olabilir. Bu durumda bebeğe nasıl mama verileceğini düşünüyor olmalısın. Reflüye sebep olmayacak şekilde mama vermeyi deneyebilirsin. Bebeğine mama verirken onu anne sütü emer şekilde hafif eğimli bir pozisyonda beslersen bu da reflüyü azaltmaya yardımcı olacaktır.
Reflüsü olan bebeği emziren anneler ne yememeli?
Anne sütü, reflü tedavisinde oldukça işe yarıyor. Anne sütü, annenin yediği besinlerle birlikte bebeği de etkileyebiliyor. Bebeğinde reflü problemi varsa (fazla) tüketmemen gereken gıdalar ise şu şekilde:
- Kahve gibi kafeinli içecekler,
- Aşırı baharatlı gıdalar,
- İnek sütü ürünleri,
- Turunçgiller.
Aşırıya kaçan bir takım gıda tüketimleri, anne sütü aracılığıyla bebekte de aşırı gaz sancısı ve reflü sıkıntısına sebep olabilecektir.
Tüm bu okudukların seni sakın endişelendirmesin. Bebeğinle ilgilenmeye ve onunla vakit geçirmeye devam et.
Miniğimize tatlı günler. 🙂
6 yorum
Reflü olan bebek nasıl emzirilir sorumun cevabını en güzel şekilde açıkladığınız için teşekkür ederim. Az az ve sık sık emzirmek bebek reflüsü probleminin çözümünde büyük fayda sağlıyor. Diğer annelere de çok geçmiş olsun.
Kaç gündür sıkıntının ne olduğunu anlamaya çalışıyordum. Uykusunda huzursuzluk, bebeklerde reflü belirtilerindenmiş. Bebek reflüsü nasıl geçer diyorken yazınıza rastlamış olmak ve tavsiyelerinizi okumak beni çok mutlu etti, çok teşekkür ederim.
Bebeklerde reflü uykusuzluk yapar mı demeyin. Bebek reflüsü, bebeklerde huzursuzluğa sebep olabiliyor maalesef. Ayrıca anneler emzirdiği için, kendi tükettikleri gıdalara da çok dikkat etmeliler.
Bebeklerde reflü hastalığına bitkisel çözüm önerisi bulamadım maalesef. Bitkisel yöntemlerde bebeklerde alerji belirtisi görülebileceğinden dolayı böyle bir tavsiye söz konusu değil. En iyi bebek reflüsü tedavisi yazıda zaten aktarılmış. Detaylı soru cevaplar ve bu minvaldeki bilgilendirmeler için teşekkür ederim.
Siz de bebeğim reflüden uyuyamıyor diyorsanız tavsiyeler açık ve net. Fakat bebeğim reflü mü, bu belirtiler reflüye mi işaret ediyor şeklinde bir kuşkunuz varsa doktora görünmenizde fayda var.
Reflü yetişkinlerde dahi çok farklı hissedilebiliyor. Bebeklerde reflü belirtilerine dikkat etmek lazım. Konu ile bağlantılı olarak, “yeni doğan bebek yatağı nasıl olmalı” içeriğiniz de faydalı olmuş teşekkür ederim.